23 Nisan 2023 - Pazar

KIRIKHAN İDİN YIKIK BIR HAN OLDUN

Yazar - MEHMET ŞAN
Okuma Süresi: 5 dk.
157 okunma
MEHMET ŞAN

MEHMET ŞAN

mehmetsan@gmail.com - 05453649543
Google News
KIRIK BİR HAN İDİN, YIKIK BİR HAN OLDUN Daha yüz sene önce, Kırık bir Han idin... Antakya-Maraş, İskenderun-Halep yollarının kesiştiği bir noktada, Delibekirli çayı üzerinde, üç beş haneden oluşmuş küçük bir yerleşim birimi, bir konaklama yeriydin. Asli unsurların, gavurdağı etekleri ile Amik ovasının kuzey kesiminde, yarı yerleşik bir hayat yaşıyorlardı. Yaklaşık 140 sene önce, yöre ahalisini zorunlu iskana tâbi tutup, 1865 yılında Reyhanlı, Hassa ve İslahiye ilçelerini kuran Derviş Paşa'nın, şehir merkezi kurmak üzere aklına bile gelmemiştin. Yıllar bu ahvalde geçip giderken, birinci dünya harbinin kara bulutları, senin de üstüne çökmüştü. 1918 yılında, Fransızlar, Hatayla birlikte seni de almışlardı boyundurukları altına...Suriye'den getirilen Ermeniler, yörede sen merkezli bir ermeni kolonisi kurmanın hayal ve hazırlıklarına bile başlamışlardı. Bu amaçla ermeni nüfus takviye ediliyor, imar faaliyetlerin hızlandırılıyor; okullar, kiliseler inşa ediliyordu. Belen'in yerine, kaza merkezi de yapılmıştın. Yıl 1922 idi... Bu süre zarfında yerli halkın, kırsal kesimde boynu bükük, yoksul ve mahzun bir hayat yaşıyor; ermeni tahsildarların kırbaçları altında ezildikçe eziliyorlardı. Lâkin, bu makus talihin 1938 yılında kırılacak, önce bağımsızlığını alacak; 1939 yılında da Hatay'la birlikte Türkiye cumhuriyetinin bir ilçesi olacaktın. İkinci Dünya Savaşı ardından da sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda hızlıca gelişerek, BİZİM KIRIKHAN’IMIZ OLACAKTIN. ***** Seni yakından tanımaya başladığım 1960'lı yılların başında, Şükrü Kanatlı caddesinin iki yanına yerleşmiş küçük ama şirin bir şehirdin...Bugünkü kadar büyük değildin; Üst başın Eski Kaymakamlık binası, alt başın da yeni Kaymakamlık binasının olduğu yerdi. Güney tarafını Delibekirli çayı sınırlıyor, kuzey tarafına da arkayol (Bugün Karaoğlan caddesi), çevre oluşturuyordu. Eski Kaymakamlık binasının yukarısında, buz fabrikası ve 10 yataklı A tipi sağlık ocağı dışında yapı yok gibiydi. Delibekirli çayı köprüsünden sonra başlayan Cevizyokuşu, bir gezinti alanı, bir seyrangahtı. Çay üzerindeki yüzme havuzu, ayrı bir güzellik katıyordu Delibekirli deresine... Alt tarafta kaymakamlık binasının yerinde askerlik şubesi vardı. Ondan sonra marangozlar, kavak satıcıları sıralanıyor, beş yol çatında karşılıklı iki petrol istasyonu yer alıyordu. Sonra da, Koreli ve Şevket ustaların isimleriyle bütünleşmiş küçük bir sanayi caddesi... Reyhanlı yolu üzerinde Toprak Mahsulleri ofisi, Kırıkhan Ortaokulu ve çukobirlik dışında tek tük konut vardı. Hassa caddesi henüz oluşmamıştı. Fakat zamanla çok sayıda iç göç alarak hızlıca büyüyecek, yeni yeni mahallelerin oluşacaktı. Yeni mahalle, 408 evler, Gazi mahallesi, Muşlu tepesi derken diğer mahallelerinle birlikte büyüdükçe büyüyecektin... Eğitimde, sağlıkta, ekonomide her gün biraz daha gelişen halkı mutlu, güzel bir şehirdin artık... ***** Derken beklenmedik bir anda, beklenmedik bir afet yaşadın. 6 şubat 2023 günü saat 04:17'de, yer yerinden oynadı... Son 1500 yılın, en büyük ikinci depremiydi bu. Deprem o kadar büyüktü ki, şiddetine hiçbir bina dayanamadı. Ne kadar tarihi yapı varsa yerle bir oldu. Eski Kaymakamlık binası, Sarı okul, Fransızlar'dan kalma kiliseler, kütüphane birer taş yığınına dönüşürken; Beyazıt Bestami türbe ve Külliyesi de yıkıldı. Binlerce insanın enkaz altında can verdi. Kıl payı kurtulanlar, kurtulup daha sonra ölenler, kolu bacağı kesilenler de olacaktı...Kalan İnsanların pek çoğu, şehri terk etmek zorunda kaldılar. Kalacak yerleri, sığınacakları bir yuvaları yoktu, çünkü... KIRIK BİR HAN İDİN, YIKIK BİR HAN'A DÖNDÜN... ***** Bu kara günlerin de geçecek elbette; Yaraların sarılacak, yeniden imar edileceksin... Ama, o günlerini kimler görecek, kimbilir... ***** Bugün, Kırıkhan dışında geçirdiğimiz Ramazan bayramını uğurlarken bunlar geçti aklımdan. Acılar büyük, yaralar derinde...Ne yaparsak yapalım, bir yanımız yıkık. Ve, düşünmeden edemiyoruz.
#
Yorumlar (0)
Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.
Tüm Yazıları