Çay: Atatürk, Pozantı’yı vilayet yaparak Adana’nın düşmesini önledi

Covid-19 salgını sebebiyle uzun bir süredir toplanamayan, Adana Büyükşehir Belediye Meclisi Temmuz ayı olağan toplantısının ilk oturumu gerçekleştirildi.

‘POZANTI’YA VİLAYET MERKEZİ OLMA ŞEREFİNİ VERDİ’

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, o dönem Pozantı’yı vilayet yaparak Adana’nın düşmesinin önüne geçtiğini ifade eden Başkan Çay, “Burada sadece idari bir karar alınmıyor. Pozantı Kongresi’nde askeri anlamda alınan kararların yanı sıra, Malatya Bölgesindeki Kuvvayi Milliye Birliklerine dağıtılacak silahların sayılarına kadar, Türkiye’de sayılı kurulan İstiklal Mahkemeleri’nin birinin Pozantı’da kurulmasına kadar ve Adana’ya 5 Ağustos 1920’den, 5 Ocak 1922’ye kadar Vilayet Merkezi yapma şerefini ve onurunu teslim ediyor” dedi.

‘SADECE İDARİ KARARLAR ALINMADI’

23 Nisan 1920 Büyük Millet Meclisi’nin açıldığı tarih ve Türkiye Cumhuriyeti’nin özgürlüğünü kazandığı tarih diyerek konuşmasını sürdüren Başkan Çay, “Adana kamuoyunu bilgilendirmek istediğim asıl husus şudur. Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün de meclis başkanı sıfatıyla hükümeti kurduğu bir dönem. Yaklaşık 3,5 ay kadar sonra 5 Ağustos 1920 tarihinde, yanında o dönemin Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak ile Pozantı’ya geliyor. Pozantı’da, Kayseri, Niğde, Mersin, Adana ve Kayseri müfreze komutanları, bölgenin mebusları ve kanaat önderleri ile bir kongre gerçekleştiriyor. O zaman Adana işgal altında sıkıntılı bir süreç yaşıyor. Toros Tünellerinden dolayı, jeopolitik olarak önemli olan Pozantı, o zaman Karaisalı’ya bağlı bir bucak merkezi iken, Adana’nın vilayet merkezi olmasına ve vilayetin düşmemesine karar veriyor. Burada sadece idari bir karar alınmıyor. Pozantı Kongresi’nde askeri anlamda alınan Malatya Bölgesindeki Kuvvayi Milliye Birliklerine dağıtılacak silahların sayılarına kadar, Türkiye’de sayılı kurulan İstiklal Mahkemeleri’nin birinin Pozantı’da kurulmasına kadar ve Adana’ya 5 Ağustos 1920’den, 5 Ocak 1922’ye kadar Vilayet Merkezi yapma şerefini ve onurunu teslim ediyor” diyerek kongre sürecinde yaşananlar hakkında bilgiler verdi.

ÜNAL VE GÜLER’E TEŞEKKÜR

“Böylesine önemli bir tarihi vesika, maalesef gerek Adana’da zamanın belki valileri, belki de bizim gibi başkanlar, çok bilinmeyen, çokta üstü kapatılmış önemli bir hadiseydi” diyerek öz eleştiride bulunan Başkan Çay, “Şahsen ben 2009 yılında belediye başkanı olduğumda, buradan hakkı teslim etme adına; Milli Mücadelenin Kalesi Pozantı Gazetesi İmtiyaz Sahibi ve geçmişte Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığını yapmış Tamer Ünal Abi, bir dönem sonra benden Cumhuriyet Halk Partisi’nden Meclis Üyeliği yapan o zaman Esnaf Odası Başkanı merhum Tahsin Güler beyin sponsorluğunda, sadece Atatürk’ün yaptığı konuşmayı içeren kitapçık 2008 yılında Pozantı’da dağıtılmıştı. Ben de, o zaman detayları bu kitapçıktan öğrendim. Ben de çok fazla bilmiyordum” şeklinde konuşmasına devam etti.

TBMM AÇILDIKTAN SONRA İLK KONGRE POZANTI’DA YAPILDI

Pozantı Belediye Başkanlığı koltuğuna oturduğu 2009 yılında, Başbakanlığa bir mektup yazdığını ifade eden Çay, “Sivas ve Erzurum, malumunuz vilayet olduğu için onun avantajlarını kullanarak, her yıl ulusal anlamda kutlanıyor ve tarih kitaplarında yeterince yer alıyordu. Dedim ki, Erzurum ve Sivas bir hazırlık kongresi. Kuvvayi Milliyeyi toparlama ve bir ana yol belirleme kongreleridir.  Ama, TBMM açıldıktan sonra yapılan ilk kongre Pozantı Kongresi’dir. ‘Bu kadar önemli bir kongreye tarih kitaplarında yer vermiyor olmak, Erzurum ve Sivas Kongrelerini güçsüz ve zayıf bırakmaktır’ diye ifadeler kullanarak bir mektup yazdım. Sonrasında davet edildim. Ankara’da Başbakanlık Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığında Kadirlili hemşehrimiz Prof. Dr. Cezmi  Eraslan Bey bizi davet etti, gittik görüştük. Sonrasında Pozantı Kongresi’nin iki oturumlu yapıldığını söylediler. Gözünüzün önüne 5 Ocak Meydanı’nı bir getirin. 5 Ocak günü sporcular sayın Vali’ye bayrak veriyor. Çok Adanalıya sordum. Bunu hiç kimse bilmiyor. O bayrak, ayın 4’ünde Pozantı Kaymakamı’ndan teslim alınan vilayetin devir-teslim bayrağıdır.   Bunu da bu şekilde Adana kamuoyuna ifade etmiş olalım” diye konuştu.

2010 yılında birbirinden değerli tarihçilerin Pozantı’da bir panel yaptığını kaydeden Başkan Çay, konuşmasını şöyle sürdürdü:

 ‘VİCDAN AZABI ÇEKERİZ’

“Hocalara dedim ki; “Ben başkan olarak üzerime düşeni yaptım. Sizin üzerinizde de tarih hocaları olarak vebal var. Bu kitabı yazmanız lazım. Şu an elimde gördüğümüz kitap 4 hocanın önderliğinde telif ücreti ödenerek, Pozantı Belediyesi Kültür Yayınları olarak ortaya çıkmıştır. Bundan sonra rutin olarak kutlamaya başladım. Bu yıl, 100. Yıl olduğu için, ‘eğer ki Pozantı Kongresi’ni tarih kitaplarına hak ettiği değerde girdiremezsek, bunun vicdan azabını çekeriz’ deyip bununla ilgili çalışmalara başladık. Adana Ticaret Odası, Adana Sanayi Odası ve OSB, hepsi Allah var destek vereceklerini ifade ettiler. Ankara’da hem iktidar partisi milletvekilleriyle ve kendi partimin yöneticileriyle görüştük.

‘KARA TREN DE GELECEK’

Pozantı Kongresi’nin 100. Yıl etkinliklerine sizleri de davet edeceğim. Bu kitabın daha geniş kapsamlısını hazırlayacağız. Atatürk’ün geldiği gibi kara tren de Pozantı’ya gelecek. Tiyatro oyuncuları Atatürk ve Mareşal Fevzi Çakmak’ı canlandıracak. Yine, çok önemsediğim bir şey vardı. Logo çalışması yaptırdık. Bu tasarımı bütün yazışmalarımızda kullanmaya başladık. Bunun dışında PTT Genel Müdürlüğü’ne Pozantı Kongresi ile ilgili pul bastırdık. Bu bizim için tarihi vesika. Bunun dışında da Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’ne bağlı Çukurova Senfoni Orkestrası konser verecek. TBMM Başkanı Mustafa Şentop Beyefendi ve Cumhurbaşkanımızı temsilen Yardımcısı Fuat Oktay Bey katılım yapacak. Pozantı Belediyesi olarak üzerimize düşen şerefli bayrağı sonuna kadar taşıyacağız. Sizleri de orada görmek istiyorum. Burada parti yok, onur ve şeref var. Mustafa Kemal Atatürk var.”

BAŞKAN ZEYDAN’DAN ASFALT İSTEDİ

Orman Genel Müdürlüğü’nden 32 dönüm arazi kiralayarak, Akçatekir’in en büyük ihtiyacı olan çok merkezi yerde, ana caddeye 200 metre mesafede, Pozantı Belediye Başkanlığı’nın işletmesinde 600 metrekarelik restoranı bitirdiklerini de söyleyen Başkan Çay, “ Ağustos’un ilk haftası açmayı planlıyoruz. İki çocuk parkı, bir şelale, bir basketbol sahası yaptık. 5 adet Sarıçam Belediyesi, 5 adet Yüreğir Beledisi ve 5 Seyhan Belediyesi kamelya yaptırıyor. Daha önce bu mecliste çağrıda bulunmuştuk. Kendileri de olumlu dönüş yaptılar, teşekkür ediyorum. Zeydan Başkanımdan da bir şey rica ediyorum. Normalde 4-5 metre kesitinde olan yolumuzu da, 12 metreye çıkardık. Şu anda elektrik direkleri dikiliyor. Biz de, Pozantı Belediyesi olarak alt zeminini hazırlıyoruz. Bu yolun asfalt yapılmasını sayın Başkanım Zeydan Karalar’dan, Akçatekirliler adına rica ediyorum” dedi.

Bunun üzerine Başkan Karalar, ilgili daire başkanlığına hemen talimat vererek,  asfaltın dökülmesi talimatını verdi.